Rósa Guðbjartsdóttir, bæjarstjóri, tók til máls og lagði fram tillögu að fjárhagsáætlun fyrir árið 2019, Þá gerði bæjarstjóri grein fyrir breytingartillögum við fjárhagsáætlun 2019 og lagði til að þær yrðu samþykktar, ásamt framlagðri fjárhagsáætlun.
Einnig tekur til máls Ágúst Bjarni Garðarsson.
Þá tekur til máls Friðþjófur Helgi Karlsson. Til andsvars kemur Ólafur Ingi Tómasson. Friðþjófur Helgi svarar andsvari. Til andsvars öðru sinni kemur Ólafur Ingi. Þá kemur Ágúst Bjarni Garðarsson til andsvars við ræðu Friðþjófs. Friðþjófur svarar andsvari. Ágúst Bjarni kemur þá til andsvars öðru sinni. Friðþjófur svarar andsvari öðru sinni. Ágúst Bjarni kemur að stuttri athugasemd. Einnig kemur Guðbjörg Oddný Jónasdóttir til andsvars við ræðu Friðþjófs. Friðþjófur svarar andsvari.
Þá tekur til máls Jón Ingi Hákonarson. Kristín Thoroddsen kemur til andsvars. Einnig kemur Ólafur Ingi til andsvars við ræðu Jóns Inga. Þá svarar Jón Ingi andsvari.
Þá tekur til máls Adda María Jóhannsdóttir og leggur fram fjórar svohljóðandi tillögur að breytingu á fjárhagsáætlun:
"Tillögur lagðar fram við síðari umræðu
Tillaga 1 - Stuðningur við ungt fólk, niðurgreiðsla á strætókortum
Fulltrúar Samfylkingar ítreka og endurflytja tillögu sína um niðurgreiðslu á strætókortum fyrir börn að 18 ára aldri. Til að jafna og auðvelda aðgengi ungmenna að tómstundum leggjum við til að Hafnarfjarðarbær niðurgreiði strætókort fyrir börn að 18 ára aldri sem verði þeim að kostnaðarlausu. Þannig minnkum við líka skutl og styðjum við umhverfissjónarmið.
Tillagan var áður flutt á fyrsta fundi bæjarstjórnar í júní sl. og hefur ekki hlotið afgreiðslu. Vísum við henni inn í frekari vinnu við fjárhagsáætlun.
Tillögunni er vísað til fræðsluráðs.
Fræðsluráð vísar tillögunni til seinni umræðu fjárhagsáætlunar í bæjarstjórn.
Tillaga 2 - Uppbygging leikskóla í Öldutúnsskólahverfi
Samkvæmt upplýsingum frá fræðslu- og frístundaþjónustu er ljóst að viðvarandi skortur er á leikskólaplássum í skólahverfi Öldutúnsskóla og sá skortur mun haldast til framtíðar ef ekkert verður að gert.
Tillaga um uppbyggingu leikskóla í Öldutúnsskólahverfi var flutt í bæjarstjórn við fyrri umræðu um fjárhagsáætlun en þar sem hún hefur ekki hlotið formlega afgreiðslu er óskað eftir því að bæjarstjórn taki afstöðu til hennar nú. Fjárhagsáætlun er stefnumótandi fyrir þau verkefni sem sveitarfélagið mun ráðast í á komandi árum og mikilvægt að fá fram skýra afstöðu bæjarstjórnar um uppbyggingu á leikskólaplássum í þessu hverfi, þar sem hvað mestur skortur er á plássum ef undan eru skilin nýbyggingahverfi á Völlum og í Skarðshlíð.
Fulltrúar Samfylkingar hafa áður bent á að offramboð á leikskólaplássum í öðrum hverfum þurfi að skoða án þess að það bitni á þjónustu við barnafólk í þessu hverfi.
Því endurflytjum við umrædda tillögu sem er svohljóðandi:
Þar sem fallið hefur verið frá áformum um uppbyggingu leikskóla við Öldugötu og ljóst er að fyrirhuguð tveggja deilda viðbygging við Smáralund muni ekki svara þeim skorti sem er á leikskólaplássum í skólahverfi Öldutúnsskóla, leggja fulltrúar Samfylkingarinnar til að hafist verði handa við frekari uppbyggingu á leikskóla í hverfinu.
Það er fyrirséð að með frekari áætlunum um lækkun á inntökualdri muni þörfin í hverfinu síst fara minnkandi og því mikilvægt að horfa til framtíðar og byggja upp þessa mikilvægu grunnþjónustu innan hverfisins með áherslu á að samnýta grunnstoðir leik- og grunnskóla, og draga þannig úr aðgreiningu milli skólastiga.
Tillaga 3 - Uppbygging á félagslegum íbúðum - hraðari fjölgun félagslegra íbúða
Sú uppbygging á félagslegu húsnæði sem farið hefur verið í á síðustu tveimur árum er af hinu góða. Það er hins vegar ljóst í öllum samanburði að Hafnarfjörður þarf að gera mun betur til að bregðast hraðar við þeirri brýnu þörf sem myndast hefur.
Svör við fyrirspurnum fulltrúa Samfylkingarinnar í fjölskylduráði hafa leitt í ljós að 114 umsóknir eru á biðlista eftir félagslegu húsnæði og þar af eru 68 í brýnni þörf. Miðað við fjárhagsáætlun til næstu fjögurra ára má gera ráð fyrir að hægt verði að kaupa 15 íbúðir á ári eða samtals um 60 íbúðir. Það mun því ekki duga til að leysa húsnæðisvanda þeirra sem teljast í brýnni þörf, og er þá ekki tekið tillit til fólksfjölgunar næstu fjögur árin.
Þar sem ekki var fallist á tillögu fulltrúa Samfylkingarinnar um nýtingu skattstofna m.a. til að bregðast við þessum vanda, leggjum við til að aukið verði við lántökur til að hraða fjölgun félagslegra íbúða svo koma megi sem fyrst til móts við þann hóp sem í mestum vanda er. Leggjum við því til að stefnan verði sett á 700 milljónir á ári í stað þeirra 500 sem þegar er búið að taka ákvörðun um, en þannig má gera ráð fyrir að náist að kaupa u.þ.b. 20 íbúðir á ári í stað 15.
Tillaga 4 - Frítt í sund fyrir yngri en 18 ára.
Fulltrúar Samfylkingarinnar leggja til að farið verði að dæmi Kópavogsbæjar og börnum að 18 ára aldri verði gefin kostur á að nýta sundlaugar bæjarins sér að kostnaðarlausu.
Samkvæmt nýbirtum niðurstöðum rannsóknarhóps í íþrótta- og heilsufræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands sem hefur í yfir áratug fylgst með heilsu, svefni og andlegri líðan íslenskra ungmenna kemur m.a. fram að töluvert dregur hreyfingu hjá 15-17 ára unglingum. Að bjóða hafnfirskum ungmennum upp á frían aðgang að sundlaugum bæjarins gæti verið góð hvatning fyrir meiri hreyfingu og styður vel við markmið um heilsubæinn Hafnarfjörð.
Adda María Jóhannsdóttir
Friðþjófur Helgi Karlsson
Þá tekur til máls Guðlaug Kristjánsdóttir. Til andsvars kemur Ágúst Bjarni Garðarsson. Guðlaug Kristjánsdóttir svarar andsvari. Þá kemur Ágúst Bjarni til andsvars öðru sinni sem Guðlaug svarar einnig öðru sinni. Þá kemur Ólafur Ingi Tómasson til andsvars við ræðu Guðlaugar Kristjánsdóttur og Guðlaug svarar andsvari. Þá kemur Ólafur Ingi til andsvars öðru sinni. Einnig kemur Rósa Guðbjartsdóttir til andsvars við ræðu Guðlaugar Kristjánsdóttur og Guðlaug svarar andsvari.
Til máls tekur Sigurður Þ. Ragnarsson. Til andsvars kemur Jón Ingi Hákonarson og Sigurður Þ. Ragnarsson svarar andsvari. Þá kemur Ágúst Bjarni Garðarsson til andsvars við ræðu Sigurðar. Einnig kemur Ólafur Ingi Tómasson til andsvars við ræðu Sigurðar sem og Guðbjörg Oddný Jónasdóttir. Sigurður Þ. Ragnarsson svarar andsvari.
Forseti ber upp framkomnar fjórar tillögur fulltrúa Samfylkingar um breytingar á fjárhagsáætlun til atkvæða. Fyrst er borin upp tillaga nr. 1 og leggur forseti þá um leið til að tillögunni verði vísað til frekari úrvinnslu í fræðsluráði og er það samþykkt samhljóða.
Næst ber forseti upp framkomna tillögu nr. 2 en leggur þá um leið til að tillögunni verði vísað til frekari úrvinnslu í fræðsluráði og er það samþykkt samhljóða. Kristín Thoroddsen gerir grein fyrir atkvæði sínu.
Þá ber forseti upp framkomna tillögu nr. 3 og er tillagan felld með 6 atkvæðum gegn 2 og 3 bæjarfulltrúar sitja hjá við atkvæðagreiðsluna. Ágúst Bjarni, Guðlaug, Adda María og Jón Ingi gera grein fyrir atkvæði sínu.
Að lokum ber forseti upp framkomna tillögu nr. 4 en leggur þá um leið til að tillögunni verði vísað til frekari úrvinnslu í fræðsluráði og er það samþykkt samhljóða.
Forseti bar undir fundinn breytingartillögur, dags. 12. desember 2018.
Bæjarstjórn samþykkir tillöguna með 6 atkvæðum og 5 sitja hjá.
Bæjarstjórn samþykkir fjárhagsáætlun fyrir árið 2019 svo breytta með 6 atkvæðum, 5 sitja hjá.
Forseti bar undir fundinn tillögu að fjárhagsáætlun fyrir árin 2020-2022.
Bæjarstjórn samþykkir þriggja ára fjárhagsáætlun fyrir árin 2020-2022 með 6 atkvæðum og 5 sitja hjá.
Ágúst Bjarni Garðarsson kemur að svohljóðandi bókun fyrir hönd meirihluta Sjálfstæðisflokks og Framsóknar og óháðra:
Agi í rekstri og fjölskylduvænar áherslur
Fjárhagsáætlun ársins 2019 sem nú hefur verið samþykkt sýnir glöggt þann árangur sem náðst hefur í rekstri og fjármálastjórn bæjarins og ber þess merki að haldið verði áfram á braut agaðrar fjármálastjórnunar. Fjárhagsáætlunin gerir ráð fyrir áframhaldandi jákvæðri rekstrarniðurstöðu upp á 985 milljónir króna á árinu 2019. Skuldaviðmið heldur áfram að lækka og verður samkvæmt áætluninni 120% í árslok 2019 í samanburði við 135% í lok árs 2017. Veltufé frá rekstri eyskt um 473 milljónir króna frá síðustu áætlun.
Álagningarstuðull fasteignaskatts verður lækkaður, af atvinnuhúsnæði úr 1,57% í 1,40% og af íbúðahúsnæði úr 0,28% í 0,26%. Dvalargjald á leikskóla mun áfram haldast óbreytt sjötta árið í röð. Aukinn systkinaafsláttur er af dvalargjaldi í leikskólum, afsláttur fyrir annað systkini fer úr 50% í 75% og þriðja systkini úr 75% í 100%. Systkinaafslætti á fæðisgjöldum nemenda í grunnskóla verður komið á. Þriðja systkini fær frítt.
Meginstefið í áætluninni er aukin þjónusta við íbúa á öllum sviðum bæjarfélagsins. Félagslegum íbúðum verður áfram fjölgað markvisst og keyptar verða félagslegar íbúðir fyrir um 500 milljónir króna á ári næstu fjögur ár. Auknum fjármunum verður varið í að halda áfram að þróa og festa Hafnarfjarðarlíkanið/Brúna í sessi en unnið hefur verið að verkefninu allt árið 2018. Verkefnið snýr að því að finna leiðir til að bæta félags-, skóla- og geðheilbrigðisþjónustu við leik- og grunnskólabörn bæjarins og fjölskyldur þeirra.
Unnið verður áfram að verkefni um fjölþætta heilsurækt 65 ára og eldri í Hafnarfirði. Haldið verður áfram að þróa og bæta þjónustu við eldri borgara í heimahúsum svo sem með nýtingu velferðartækni, auk þess sem greind verður þörf fyrir aukið þjónustustig með viðurkenndu mælitæki.
Stöðugildum sálfræðinga til að sinna leik- og grunnskólum var fjölgað á árinu og eru nú um 800 nemendur á hvert stöðugildi en voru um 1200 áður. Markmiðið er að sinna forvarnarhlutverki enn frekar, halda námskeið og ganga á biðlista.
Fjárheimild til framkvæmda nemur 4.468 milljónum króna og ber þar hæst áframhaldandi uppbygging Skarðshlíðarskóla, bygging fjögurra deilda leikskóla í Skarðshlíð auk þess sem byggingu við nýtt hjúkrunarheimili verður fram haldið. Fjárveitingar verða áfram auknar til viðhalds húsnæðis og búnaðar, gatnasvæða og opinna svæða en fjármagn til viðhalds var aukið um 200 milljónir króna á milli áranna 2017 og 2018. Árangur þeirra framkvæmda er þegar orðinn sýnilegur og verður uppsafnaðri viðhaldsþörf áfram svarað á nýju rekstrarári.
Fjárhagsáætlun 2019 er vegvísir að áframhaldandi uppbyggingu og velsæld í Hafnarfirði.
Einnig kemur Adda María Jóhannsdóttir að svohljóðandi bókun fyrir hönd fulltrúa Samfylkingarinnar:
Bókun fulltrúa Samfylkingar vegna fjárhagsáætlunar 2019 12. desember 2018
Rekstur Hafnarfjarðarkaupstaðar hefur farið batnandi allt frá árinu 2013 eftir erfið ár frá hruni. Ytri aðstæður hafa verið hagfelldar síðustu ár og sveitarfélög hafa notið góðs af því. Nú virðast hins vegar blikur á lofti og mögulega sér fyrir endann á þeirri uppsveiflu sem við höfum verið í sl. ár. Það er því miður að Hafnarfjarðarkaupstaður hafi ekki nýtt hagsveiflu seinasta kjörtímabils til meiri uppbyggingar en raun ber vitni.
Stefnuyfirlýsing og forgangsröðun
Fjárhagsáætlun er pólitísk stefnuyfirlýsing. Í henni birtist stefna og forgangsröðun þeirra flokka sem sitja í meirihluta. Í þessari fjárhagsáætlun eru vissulega þættir sem ber að fagna. Um annað erum við ósammála og þá helst forgangsröðun.
Það er jákvætt að haldið verði áfram með átak í kaupum á félagslegum íbúðum sem hófst á seinasta kjörtímabili. Í ljósi þess hversu langt að baki mörgum nágrannasveitarfélögum Hafnarfjörður stendur viljum við sjá enn stærri skref tekin til að bregðast hraðar við þeirri brýnu þörf sem myndast hefur. Sveitarfélagið hefur lögbundnum skyldum að gegna við að leysa húsnæðisþörf þeirra sem þarfnast aðstoðar við. Mikilvægt er að þeim skyldum sé sinnt áður en farið er í fjárfrekar framkvæmdir á öðrum vettvangi.
Það er ekki einungis félagslegt húsnæði sem þarf að fara í uppbyggingu á heldur er skortur á fjölbreyttu húsnæði í bæjarfélaginu fyrir ýmsa hópa og mikilvægt að bregðast við því. Það er því miður að ekki hafi verið talin ástæða til að taka undir og samþykkja tillögur fulltrúa Samfylkingarinnar um aukna uppbyggingu bæði hvað varðar félagslegt húsnæði og annað hagkvæmt húsnæði, m.a. við óhagnaðardrifin félög.
Breytingartillögur Samfylkingarinnar
Fulltrúar Samfylkingarinnar lögðu fram tíu breytingatillögur við fjárhagsáætlun sem hafa verið til umfjöllunar á milli umræðna. Með þeim vildum við draga fram ákveðin atriði sem við teljum mikilvægt að sinna. Þar af voru tvær tillögur varðandi uppbyggingu á fjölbreyttu húsnæði eins og vikið hefur verið að. Tvær tillögur voru lagðar fram sem vörðuðu stuðning við ungt fólk, með auknum aðgangi að sálfræðiþjónustu og niðurgreiðslu á strætókortum. Tvær tillagnanna sneru að barnafjölskyldum, annars vegar um hækkun frístundastyrkja og hins vegar uppbyggingu leikskóla í Öldutúnsskólahverfi. Þrjár tillögur voru lagðar fram sem varða aðbúnað starfsfólks Hafnarfjarðarbæjar, um endurskilgreiningu á ráðningarhlutfalli starfsfólks vegna ákvæða um hvíldartíma, samgöngusamninga og styttingu vinnuviku. Þá var einnig lögð fram tillaga um nýtingu skattstofna til að tryggja að lögbundnum hlutverkum sveitarfélagsins sé sinnt og koma til móts við þá hópa sem á stuðningi þurfa að halda.
Það eru gífurleg vonbrigði að tillaga okkar um hækkun á frístundastyrkjum sem fræðsluráð samþykkti einróma hefur verið vísað aftur til ráðsins og er því ekki hluti af fjárhagsáætlun. Hins vegar ber að fagna því að tekið hafi verið undir tillögu okkar um að skoðaðar verði leiðir til að bjóða upp á sálfræðiþjónustu í Ungmennahúsi. Afdrif annarra tillagna sem fulltrúar Samfylkingarinnar lögðu fram við fyrri og síðari umræðu, og voru sumar hverjar lagðar fram á fyrsta fundi bæjarstjórnar í júní sl., eru óljós og er það miður. Fjárhagsáætlun er stefnumarkandi og þar þarf að gera ráð fyrir fjármagni í þau verkefni sem ráðast á í. Þegar ekki er gert ráð fyrir fjármagni í verkefni eru það skýr skilaboð um að ekki sé vilji til að ráðast í þau.
Adda María Jóhannsdóttir
Friðþjófur Helgi Karlsson
Einnig kmeur Jón Ingi Hákonarson að svohljóðandi bókun fyrir hönd Viðreisnar:
Bæjarfulltrúi Viðreisnar harmar þá forgangsröðun meirihlutans að hafa ekki þann metnað að hefja þá vegferð að ráða starfandi sálfræðing í alla grunnskóla Hafnarfjarðar. Tillaga okkar um að taka fyrsta skrefið og ráða einn sálfræðing í einn skóla sem tilraunaverkefni hefur ekki hlotið náð fyrir augum meirihlutans. Það er ljóst að mest vaxandi heilbrigðisvandi er herjar á unga fólkið okkar er virtur að vettugi. Þetta er þyngra en tárum taki.
Bæjarfulltrúi Viðreisnar telur að handbært fé frá rekstri sé amk helmingi lægra en þyrfti að vera þannig að hægt sé að tala um ábyrga fjármálastjórn. Það má lítið út af bera þannig að greiðslubyrði verðtryggðra lána verði okkur of þungbær.
Einnig kemur Guðlaug Kristjánsdóttir að svohljóðandi bókun fyrir hönd Bæjarlistans:
Bókun bæjarfulltrúa Bæjarlistans:
Í þessari fyrstu fjárhagsáætlun meirihluta Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks er að finna mörg gríðarlega góð verkefni og þjónustuúrbætur fyrir bæjarbúa. Árið 2019 mun einkennast af óvissu í rekstri sveitarfélaga, ekki síst vegna heildstæðrar endurnýjunar kjarasamninga. Þrátt fyrir það leggur meirihlutinn hér þær línur að útsvar og fasteignaskattar fari áfram lækkandi, en setja um leið á dagskrá nýja lántöku. Þar er um að ræða stefnubreytingu frá síðasta kjörtímabili þar sem annars vegar var áætlað sérstaklega fyrir umframgreiðslum inn á lán og hins vegar áskilið að mögulegar ófyrirséðar umframtekjur færu í sama farveg. Báðir þessir þættir hafa nú fallið brott en þess í stað aukið í hvað lántökur varðar, um rúma 3 milljarða næstu 3 ár. Lækkun gjalda hér og nú er því í raun tekin að láni inn í framtíðina. Þegar óvissu í ytra umhverfi léttir, þá gerir bæjarfulltrúi Bæjarlistans þá kröfu að meirihluti bæjarstjórnar taki til endurskoðunar áætlanir sínar með tilliti til þess að nýta mögulega bættar aðstæður til að falla frá þeim lántökum sem nú eru boðaðar, en horfist ella í augu við það að forsendur til að lækka útsvar og fasteignaskatta séu þá ekki lengur til staðar. Það er ekki ábyrgt að afsala sér tekjum í nútíma en varpa þess í stað álögum inn í framtíðina á formi skulda.
Að lokum kemur Sigurður Þ. Ragnarsson að svohljóðandi bókun fyrir hönd Miðflokksins:
Bókun bæjarfulltrúa Miðflokksins, Sigurðar Þ. Ragnarssonar.
Þó margt sé jákvætt í ytri skilyrðum Hafnarfjarðarkaupsstaðar liggur fyrir að töluverð óvissa er í forsendum fjárhagsáætlunarinnar. Varðar þetta einkum hússnæðis- og lóðamál. Áþreifanlegur skortur er á 2ja og 3ja herbergja íbúðum er fyrir hendi og ekki útlit fyrir að það breytist í bráð. Ennfremur gengur sala lóða hægt. Bæjarfulltrúi Miðflokksins telur því mikilvægt að bregðast við því með afgerandi hætti með endurskipulagningu á skipulagi lóða í Skarðshlíð sem og að líta til svæðis vestan við Krísuvíkurveg, sunnan Hellnahraunsverfis. Án aðgerða veðrur fólksfjölgun mun hægari en áætlanir gera ráð fyrir.